Stamcel herstelt organen
Stamcellen in de hypofyse kunnen schade herstellen
Australiërs herstellen immuunsysteem
Klonen voor de beginner
Menselijke klonen worden gekannibaliseerd
Menselijk embryo gekloond
Stamcellen mogelijk niet meer uit
embryo
Stamcellen beenmerg in hart mens gespoten
Stamcellen uit bloed goed bruikbaar
Bekijk ook de korte informatieve film over stamcellen (a stem cell story)
Stamcel herstelt organen
Groningen (NL) - Adulte stamcellen ontwikkelen
zich in beschadigde organen automatisch tot orgaancellen.
De ontdekking biedt hoop op genezing van allerlei
ziekten.
Tot
nu toe dachten wetenschappers dat stamcellen van
volwassenen, de zogeheten adulte stamcellen, alleen
bloedlichaampjes kunnen vormen. Nu blijkt dat de
cellen zich tot allerlei functionele orgaancellen
kunnen ontwikkelen, net als embryonale stamcellen.
De ontdekking biedt perspectieven voor de behandeling
van beschadigde organen.
Adulte stamcellen worden voornamelijk aangemaakt
in het beenmerg. Ze hebben nog geen eigen functie,
maar wachten op een prikkel om zich te ontwikkelen
tot een bepaald type cel. Volgens prof dr Gerjan
Navis van de Rijksuniversiteit Groningen kan dat
elk type cel zijn. Onderzoekers van de afdeling
Medische Biologie vonden, in ratten en muizen, in
ernstig beschadigde nieren stamcellen die een rol
spelen bij het herstel. De stamcellen ontwikkelden
zich in die organen tot functionele cellen. "De
beschadigde organen geven een soort 'alle hens aan
dek'-signaal af. De stamcellen herkennen het signaal,
en ontwikkelen zich onder invloed ervan tot orgaancellen,
waardoor het orgaan herstelt", aldus Navis.
De ontdekking geeft hoop op genezing van ziekten
waarbij organen beschadigd zijn, bijvoorbeeld nierziekten,
hart- en vaatziekten en ziektes als Alzheimer en
Parkinson, waarbij het hersenweefsel beschadigd
is. Navis richt zich vooral op genezing van nierziekten.
"Je moet je dan een therapie voorstellen waarbij
de stamcelfunctie wordt gestimuleerd door medicijnen,
zodat de lichaamseigen herstelfunctie wordt bevorderd.
Een andere mogelijk zou zijn, om stamcellen uit
het bloed van een patiënt te isoleren, deze
buiten het lichaam verder te kweken en te stimuleren,
en vervolgens weer in te spuiten."
Een belangrijk punt bij nierpatiënten is, dat
er vaak meerdere beschadigde organen zijn, omdat
ook het hart-vaat stelsel te lijden heeft van de
nierziekte. Het is nog onzeker of dat een nadeel
is voor stamceltherapie, omdat de andere organen
de stamcellen weglokken bij de nieren, of juist
een voordeel, omdat alle beschadigingen met dezelfde
therapie gerepareerd kunnen worden. Een mogelijke
manier om specifiek het nierherstel te bevorderen,
is om de cellen buiten het lichaam al een 'nieridentiteit'
te geven. De onderzoekers willen nu nagaan hoever
de stamcel richting een niercel ontwikkeld moet
worden voor de meest effectieve therapie.
© copyright bvba R&B 2003
Privacy Statement
26-3-2002
Stamcellen uit bloed goed bruikbaar
Onderzoekers van de universiteit van Texas
hebben aanwijzingen gevonden dat stamcellen die
circuleren in het bloed, uit kunnen groeien tot
onder meer lever- en huidcellen. Het onderzoek versterkt
de vermoedens van wetenschappers dat stamcellen
van volwassenen in de toekomst een belangrijke rol
kunnen spelen bij de behandeling en het kweken van
weefsel.
De resultaten van het onderzoek zijn afgelopen week
gepubliceerd in de New England Journal of Medicine.
Het door het Anderson-instituut voor kankerbestrijding
van de universiteit van Texas uitgevoerde onderzoek
toont aan dat stamcellen die in het bloed voorkomen,
net als stamcellen die in beenmerg zitten de potentie
hebben om uit te groeien tot verschillende soorten
weefsel. Lang is aangenomen dat alleen de veel moeilijker
te isoleren stamcellen in het beenmerg die mogelijkheid
hebben.
Het onderzoek is volgens de wetenschappers een aanwijzing
dat stamceltherapieën in de toekomst mogelijk
op een veel breder vlak kunnen worden ingezet dan
tot dusver werd gedacht.
terug
14 Mei Stamcellen in de hypofyse kunnen schade herstellen
Bij muizen met een beschadigde hypofyse reageren de stamcellen in de hypofyse snel: ze vermenigvuldigen zich en zorgen ervoor dat de beschadigde cellen hersteld worden. Dat hebben stamcelonderzoeker Hugo Vankelecom van de KU Leuven en een internationaal team onderzoekers vastgesteld in een recent verschenen onderzoek.
De hypofyse is een kleine klier net onder de hersenen, die een sleutelpositie heeft in onze hormonenhuishouding. Ze heeft een aanpassingsvermogen, want de hypofyse moet naargelang de omstandigheden de juiste hormonen in de juiste hoeveelheden produceren. Dat doet de hypofyse onder andere door meer cellen aan te maken, die een bepaald hormoon produceren.
De vraag bij wetenschappers is hoe die nieuwe hormooncellen zich vormen in de hypofyse, legt professor Vankelecom uit: “Eén mogelijke manier is via stamcellen, maagdelijke cellen die zich nog tot andere types van cellen kunnen ontwikkelen. Die bevinden zich ons hele leven in ons lichaam, niet alleen tijdens onze ontwikkeling als embryo. We hebben nog niet zo lang ontdekt dat er zich stamcellen in de hypofyse bevinden. Om de functie van die stamcellen na te gaan, schakelden we in de hypofyse van muizen de cellen die groeihormoon aanmaken uit. De stamcellen blijken zeer snel en actief te reageren: ze vermenigvuldigen zich en vernieuwen in belangrijke mate de uitgeschakelde cellen. Ook bij een ander hormoon, prolactine - dat de productie van moedermelk stimuleert - zien we hetzelfde effect.”
De resultaten tonen aan dat de hypofyse zichzelf kan herstellen - zelfs op volwassen leeftijd, kadert Vankelecom: “Bij beschadigingen van de hypofyse net na de geboorte gaat herstel nog vlot, want alles is nog heel plastisch. Maar de vraag is of dat nog kan bij volwassenen. Deze studie met volwassen muizen toont aan van wel.”
Een volgende stap in het onderzoek is nagaan hoe de stamcellen zich omvormen tot welbepaalde hormooncellen in de hypofyse. Deze kennis zal belangrijk zijn om in latere stadia hormooncellen te herstellen als de hypofyse bij de mens beschadigd is en slecht functioneert door een ziekte, de groei van een tumor of een operatie.
Meer info:
De volledige tekst van de studie 'The Adult Pituitary Shows Stem/Progenitor Cell Activation in Response to Injury and Is Capable of Regeneration' is beschikbaar op de website van Endocrinology, http://endo.endojournals.org/content/early//04/19/en.-1152.abstract
bron: http://nieuws.kuleuven.be
terug
Australiërs
herstellen immuunsysteem
Australische geleerden hebben stamcellen gebruikt
om bij muizen een thymus of zwezerik te laten groeien,
die een cruciale rol speelt in het immuunsysteem
door de aanmaak van cellen zoals de infectie-bestrijdende
T-cellen. De thymus wordt echter aangetast door
ouderdom, virussen, chemotherapie en bestraling.
De geleerden hopen de techniek binnen drie tot vijf
jaar toe te kunnen passen bij mensen.
Ze spoten epitele stamcellen, van het bovenste laagje
van een orgaan, in bij de muizen en die trokken
hemapoetische stamcellen aan, stamcellen die nog
tot allerlei bloedcellen kunnen uitgroeien,en maakten
daar T-cellen van.
Bron:teletekst verschenen op gezondheid.be :
21-Jun-2002
terug
Klonen
voor de beginner
Een
Amerikaans bedrijf heeft voor het eerst een menselijk
embryo gekloond. De wereld reageerde geschokt op
dit bericht. Maar is er werkelijk sprake van een
doorbraak? De acht belangrijkste vragen op een rij.
Wat hebben de Amerikaanse onderzoekers precies gedaan?
Klonen is in het dagelijks taalgebruik een manier
om een genetisch identieke afstammeling te creëren.
In dit onderzoek ging het alleen om het kweken van
een bescheiden groepje cellen voor onderzoeksdoeleinden.
Hierbij is de kern van een gewone lichaamscel overgeplaatst
in een menselijke eicel, waarvan de kern was verwijderd.
Het is gelukt de aldus samengesmolten cel zich enkele
keren te laten delen.
Wat is het doel van dit onderzoek?
Medici zijn op zoek naar weefsels die de functie
van beschadigde cellen kunnen overnemen. Dit zou
vooral bij veel ouderdomsziektes, zoals hartfalen
en suikerziekte, uitkomst kunnen bieden. Hiervoor
zijn in eerste instantie cellen nodig uit het embryonale
stadium, de stamcellen. Die kunnen niet zelf worden
geïmplanteerd, maar ze kunnen wel uitgroeien tot
elk gespecialiseerd weefsel. Met de huidige techniek
lukt het nog niet precies de goede cellen te kweken.
De komende drie jaar zullen uitwijzen of de hooggespannen
verwachting kunnen worden ingelost.
Het klonen van cellen is in deze ontwikkeling een
volgende stap. Gekweekte weefsels met lichaamseigen
DNA zullen namelijk niet worden aangevallen door
het afweersysteem van de patiënt.
Is het een grote wetenschappelijke doorbraak?
Nee. De techniek voor het klonen van mensen is vergelijkbaar
met die voor schapen, muizen of koeien en dat is
eerder al gelukt. Hooguit moeten enkele voor de
soort specifieke problemen worden overwonnen. Hierin
zijn de Amerikanen niet geslaagd. De kloon bleef
in het stadium van zes cellen steken. Dat het onderzoek
toch naar buiten is gebracht, heeft vooral te maken
met de komende wetgeving in Amerika. Het nakende
verbod op klonen kan het wel eens onmogelijk maken
het onderzoek volledig af te ronden.
Overigens meldden Taiwanese onderzoekers al in 1998
dat het gelukt was een menselijke cel te klonen.
Dit experiment werd na het bereiken van een viercellig
stadium afgebroken. Dit onderzoek is nooit in een
wetenschappelijk tijdschrift beschreven en daarom
kunnen de Amerikanen de primeur claimen.
Is
deze vorm van klonen in Nederland toegestaan?
Nee. De embryowet die in de Eerste Kamer ligt, verbiedt
het klonen van menselijke cellen uitdrukkelijk.
Waarschijnlijk wordt dit verbod opgeheven, als er
belangrijke medische toepassingen binnen handbereik
komen.
Is
er een principieel verschil tussen klonen en wel
toegelaten technieken?
De embryowet staat medische experimenten toe met
`restembryo's' die zijn overgeschoten van een vruchtbaarheidsbehandeling.
Deze zijn ruim voorradig in de vriezers van ziekenhuizen.
Biologisch gezien is er geen wezenlijk verschil
tussen het kweken van restembryo's en het werken
met gekloonde cellen. Het onderscheid zit in de
intentie van de uitvoerder. De restembryo's ontstaan,
doordat een arts probeert een oplossing te vinden
voor onvruchtbaarheid, terwijl gekloonde cellen
doelbewust gecreëerd worden voor onderzoeksdoeleinden.
Kunnen we nu mensen ook echt klonen?
Als we het vaak genoeg proberen, zal dat zeker lukken.
Wel is duidelijk dat op deze weg van alles mis kan
gaan. Sommige embryo's zullen zich niet volledig
ontwikkelen, waardoor misvormingen ontstaan.
Als
dit niet mag, gebeurt het dan ook niet?
Waar een wil is, is meestal ook een weg. En er zijn
wel degelijk mensen die zichzelf graag willen laten
klonen. Toen Dolly, het gekloonde schaap, aan de
wereld werd gepresenteerd, regende het verzoeken.
Ook onder wetenschappers zijn er primeurjagers,
zoals de Italiaanse vrouwenarts Severino Antinori,
die graag als eerste een mens willen klonen. In
de toekomst wordt klonen misschien ingezet bij onvruchtbaarheid.
Hoe
zal het een kloon vergaan?
Hoogstwaarschijnlijk niet beter of slechter dan
enig ander mens. De gekloonde koeien en schapen
gedragen zich zoals koeien en schapen zich horen
te gedragen. Ook vroegtijdige veroudering lijkt
niet op te treden, hoewel de kloon begint met een
cel op leeftijd.
Een groot misverstand is dat een kloon identiek
zal zijn aan zijn donor.
Ons uiterlijk en karakter zijn ook afhankelijk van
omgevingsfactoren. Het Roslin Instituut heeft vier
rammen van dezelfde donor gekloond. Ondanks hun
identieke DNA hebben ze verschillende karaktertrekjes.
Datzelfde zie je bij eeneiige tweelingen.
Copyright: Algemeen Dagblad , dinsdag 27 november
`01 Door Ad Bergsma en Anouck Vrouwe
terug
Menselijke
klonen worden gekannibaliseerd
De biologische wetenschap ontwikkelt zich
met een onvoorstelbare snelheid, maar het blijft
nodig om de voorstellen en ontwikkelingen te toetsen
aan een ethisch kader. Zonder zo'n kader zouden
we de zekerheid verliezen dat de wetenschap wordt
ingezet in dienst van de mensheid.
Helaas zijn recent voorstellen gedaan voor een koppeling
van de vooruitgang op het gebied van het kweken
van menselijke embryonale stamcellen en de ontwikkelingen
in de kloontechniek. Deze plannen treden alle ethische
principes met voeten. De voorstellen omvatten het
voortbrengen van kopieën van bestaande menselijke
individuen, en het verwerken van die kopieën tot
weefsels en organen voor transplantatie in de oorspronkelijke
donor. Deze verwerking brengt met zich mee dat de
kopie opzettelijk moet worden gedood. Het embryo
wordt de mogelijkheid ontnomen om uit te groeien
tot een baby. Uiterst kleine, gekloonde mensen worden
ingezet als middel om een bepaald doel te bereiken.
Het beginsel dat elk mens een doel in zichzelf is,
wordt zo geweld aangedaan.
Natuurlijk moeten we de voordelen van de nieuwe
technieken in ogenschouw nemen, maar die compenseren
het doden van menselijk leven niet. De onderzoeksvoorstellen
zetten ons op allerlei manieren opnieuw aan het
denken over de morele status van het embryo in het
algemeen. De wetenschap zal nooit kunnen aantonen
dat een embryo in een vroeg stadium een individu
is. Evenmin kan echter worden bewezen dat het géén
individu is.
Genetici zijn het er in het algemeen over eens dat
een pas bevruchte eicel, een jong embryo, leeft
en menselijk is. Voor veel mensen is het daarom
duidelijk dat de rechten van het embryo verdedigd
moeten worden. Anderen spelen op veilig met de volgende
redenering: men moet geen wezens doden van wie de
ontologische status onduidelijk is. Immers: „Bereid
zijn om te doden wat een mens kan worden, is hetzelfde
als bereid zijn om een mens te doden”. Deze stelling,
door Tertullianus als eerste naar voren gebracht,
is in de moderne bio-ethiek erg belangrijk.
Ondanks het feit dat vorige maand uit een telefonische
enquête bleek dat 88 procent van de Britten tégen
het kloneren van mensen is, bereidt een werkgroep
van de Adviescommissie voor Menselijke Genetica
een advies voor waarin het zogenaamde therapeutische
kloneren –voor transplantatiedoeleinden– is toegestaan.
Maar veel ethici vinden therapeutisch kloneren in
feite nog minder aanvaardbaar dan reproductief kloneren
– het maken van nieuwe individuen. Reproductief
kloneren is het weerzinwekkend 'maken' van menselijk
leven buiten de natuurlijke voortplanting om. Therapeutisch
kloneren is om dezelfde reden af te wijzen, maar
daar komt nog bij dat de geproduceerde embryo's
bij deze techniek verloren gaan.
Therapeutisch kloneren moet worden ontdaan van verzachtende
niet-wetenschappelijke omschrijvingen als “bevruchte
eicellen”. Het moet ook worden ontdaan van vage
terminologie als “embryonale stamcellen”, om de
harde feiten tot mensen door te laten dringen. De
nieuwe technieken zijn een vorm van technologisch
kannibalisme waarbij de slachtoffers levende mensen
zijn. Embryo's zijn jonge, snel groeiende menselijke
wezens die niet gedood mogen worden ten dienste
van de techniek.
De auteur is onderzoeksleider van de Britse antiabortusorganisatie
Life. P. Garret
terug
Menselijk
embryo gekloond
In
de Verenigde Staten is onthutst gereageerd op berichten
dat wetenschappers in Massachusetts erin zijn geslaagd
voor het eerst een menselijk embryo te klonen.
Tom Daschle, de Democratische fractieleider in
de senaat, noemde het nieuws over het onderzoek
van het bedrijf Advanced Cell Technology `verontrustend'.
,,Ik denk dat dit de verkeerde kant uitgaat.''
Verscheidene Amerikaanse deelstaten verbieden het
klonen van menselijke embryo's. Het Huis van Afgevaardigden
nam in augustus een wetsvoorstel aan dat het klonen
van menselijke cellen verbiedt, maar de senaat moet
nog een beslissing nemen.
De Nederlandse embryowet stelt dat restembryo's
- die zijn overgebleven na een reageerbuisbevruchting
- mogen worden gebruikt voor onderzoek naar stamcellen.
Het zelf kweken van embryo's is hier vooralsnog
verboden, maar zal over drie tot vijf jaar waarschijnlijk
legaal worden. De embryo's mogen dan alleen worden
gebruikt voor het ontwikkelen van geneesmiddelen.
Groot-Brittannië heeft het therapeutisch klonen
onder voorwaarden toegestaan. Frankrijk en Duitsland
pleiten voor een verbod op het klonen van mensen.
Wetenschappers van het biotech-bedrijf Advanced
Cell Technology in Worcester maakten gisteren de
resultaten van hun experimenten openbaar in The
Journal of Regenerative Medicine. Zij zeggen tegenstanders
te zijn van kunstmatige voortplanting waardoor genetisch
identieke individuen ontstaan.
Hun doel is genetisch identieke kopieën van embryo's
te produceren voor geneeskundige doeleinden. Volgens
het artikel in het tijdschrift slaagden de wetenschappers
erin embryo's te creëren door cellen te injecteren
in eitjes van een donor. Bij een tweede experiment
probeerden zij de celdeling te bevorderen zonder
de eitjes te bevruchten met sperma. Zij hoopten
stamcellen - ongespecialiseerde cellen die zich
in kweek oneindig blijven delen - te isoleren voor
het kweken van spiercellen, zenuwcellen en andere
cellen voor het behandelen van patiënten met ziekten
als Parkinson, diabetes en multiple sclerose. ,,Helaas
ontwikkelde slechts een van de embryo's zich tot
zes cellen, waarna het delingsproces stopte'', aldus
het artikel in het medische vakblad.
Copyright:
Algemeen Dagblad Door onze correspondent Marc Guillet maandag 26 november `01
terug
Stamcellen
mogelijk niet meer uit embryo
Gepubliceerd op woensdag 24 december 2003
Wetenschappers hebben een manier gevonden om volwassen
stamcellen te veranderen in onvolgroeide stamcellen.
De doorbraak vond plaats in het Scripps Research
Institute in Californië.
Het gebruik van stamcellen kan mensen die
Parkinson of bepaalde spierziektes hebben helpen.
Embryo's
Embryo's bevatten stamcellen, en onderzoekers gebruiken
stamcellen uit embryo's die 'over' zijn gebleven
bij IVF-behandelingen. Stamcellen zijn cellen die
nog niet zijn ontwikkeld en kunnen uitgroeien tot
iedere willekeurige soort cel in het lichaam. Maar
het gebruik van de embryostamcellen stuit op veel
weerstand. Religieuze groeperingen vinden deze methode
onethisch, omdat er volgens hen een menselijk leven
wordt vernietigd.
Reversine
Dankzij de ontdekking van het molecuul met de naam
reversine kunnen embryo's mogelijk met rust worden
gelaten, maar wordt er toch hetzelfde resultaat
bereikt.
Onderzoekers
ontdekten dat het molecuul reversine cellen 'aanspreekt'
en ervoor zorgt dat de cellen weer teruggroeien
naar een onvolgroeide stamcel. En dat terwijl de
cel bijvoorbeeld oorspronkelijk gericht was op spiergroei.
Een stamcel in onvolgroeide staat kan uiteindelijk
iets heel anders gaan doen dan waar het oorspronkelijk
voor bedoeld was. Het zou bijvoorbeeld bot kunnen
worden.
Toekomst
Op die manier kunnen er verschillende soorten huidweefsel
gemaakt worden die gebruikt kunnen worden bij medische
behandelingen voor bijvoorbeeld Parkinson of spierziektes.
Voor een patiënt met Parkinson kan dit in theorie
de mogelijkheid bieden dat er nieuwe hersencellen
worden aangemaakt. Wetenschappers geloven dat het
het beste is om stamcellen te gebruiken die uit
de patiënt zelf komen, daardoor zouden complicaties
als afstoten voorkomen kunnen worden. Maar zover
is de techniek niet. In de praktijk blijkt het extreem
moelijk om die cellen te isoleren.
Het
Scripps team zegt nog heel wat tijd nodig te hebben
om het molecull reversine te doorgronden, het zal
nog zeker jaren duren voor het echt mogelijk is.
De resultaten van het onderzoek worden gepubliceerd
in the Journal of American Chemical Society.
bronnen: Scripps
Research Institute, BBC
terug
Stamcellen
beenmerg in hart mens gespoten.
Cardiologen
van de universiteit van Düsseldorf hebben bij een
hartpatiënt stamcellen uit zijn eigen beenmerg ingebracht,
waardoor de pompfunctie van het hart zou zijn verbeterd.
Ook de universitaire medische centra in Utrecht
en Leiden hebben plannen voor een vergelijkbare
experimentele behandeling.
De
in Duitsland gebruikte stamcellen zijn geïsoleerd
uit beenmerg dat via een punctie uit het heupbot
is gehaald. De volwassen stamcellen zijn na opwerking
in de buurt van het afgestorven deel van de hartspier
van de 46-jarige patiënt gespoten. Tien weken na
de behandeling blijkt het dode gedeelte van de hartspier
verkleind te zijn en is de pompfunctie toegenomen,
stellen de Duitse cardiologen.
Stamcellen, nog niet gespecialiseerde lichaamscellen,
groeien in de omgeving van gezond hartweefsel uit
tot hartspiercellen, blijkt uit begin dit jaar uitgevoerde
experimenten met muizen in de VS. Wanneer volwassen
stamcellen kunnen worden gebruikt, stellen de Duitse
artsen, dan is de omstreden isolatie van stamcellen
uit embryo's niet nodig. De Duitse patiënt kreeg
in maart een hartinfarct, waarbij een groot deel
van de linkerhartkamerspier is afgestorven, en functieloos
is geworden. Vier dagen na het infarct deden de
artsen de beenmergpunctie. De uit het beenmerg geïsoleerde
stamcellen werden de volgende dag via een slagader
in het dode deel van de hartspier geperst.
Bij het Duitse experiment is het echter niet zeker
te zeggen of de volwassen stamcellen daadwerkelijk
zijn uitgegroeid tot spierweefselcellen. De Duitse
hartpatiënt is aan de beterende hand, en dat is
vermoedelijk terug te voeren op die stamcel injectie,
zeggen de cardiologen. Bij de Amerikaanse muizenproeven
begin dit jaar werd dat na autop sie wel vastgesteld.
Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) heeft
een voorstel bij de medisch-ethische commissie van
het ziekenhuis ingediend voor een behandeling van
tien hartpatiënten met eigen volwassen stammcellen
uit het beenmerg. Ook het Interuniversitair Cardiologisch
Instituut Nederland (ICIN) in Utrecht heeft plannen
voor vergelijkbare experimenten met stamcellen,
maar dan embryonale.
Copyright:
de Volkskrant Van onze verslaggever, 25 augustus
2001
terug
